ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Την Τετάρτη, 7 Απριλίου, εκπρόσωποι κινήσεων πολιτών, από τρεις νομούς της χώρας, συναντήθηκαν με την ειδική γραμματέα επιθεώρησης περιβάλλοντος και ενέργειας κ. Καραβασίλη, προκειμένου να της θέσουν τα σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα των περιοχών τους, καθώς και τις προτάσεις τους για τις αναγκαίες αλλαγές στο υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο. Η συγκεκριμένη συνάντηση πραγματοποιήθηκε μετά από αίτημα πραγματοποίησης συνάντησης με την υπουργό περιβάλλοντος, ενέργειας & κλιματικής αλλαγής, που δεν έγινε εφικτή, λόγω ανειλημμένων υποχρεώσεων της κ. υπουργού.
Στη συνάντηση εκπροσωπήθηκαν η “Κίνηση για τη Σωτηρία της Γκιώνας”, οι “Πολίτες Φωκίδας για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό”, η “Κίνηση Ενεργών Πολιτών ενάντια στην καταστροφή της Γκιώνας, η “Συμπαράταξη Βοιωτών για το Περιβάλλον” και το “Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων”. Στη συνάντηση εκδήλωσε ενδιαφέρον και παρευρέθηκε, λόγω της ενασχόλησής της με σχετικά θέματα, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Διώτη, ενώ παραβρέθηκαν επίσης στελέχη της Ειδικής Υπηρεσίας Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, από την πλευρά του ΥΠ.Ε.Κ.Α.
Οι εκπρόσωποι των κινήσεων πολιτών έθεσαν υπόψη της κ. Καραβασίλη και των συνεργατών της τα μείζονα περιβαλλοντικά προβλήματα των περιοχών τους, απόρροια δραστηριοτήτων όπως: η εκτεταμένη εξόρυξη (ιδιαίτερα η επιφανειακή) βωξίτη σε Φωκίδα και Φθιώτιδα, η λειτουργία των μεταλλείων Κασσάνδρας Χαλκιδικής, η ρύπανση του Μαλλιακού κόλπου, η εκτεταμένη βιομηχανική επέκταση στη Βοιωτία (Οινόφυτα, Αντίκυρα, Θίσβη), καθώς και η εξελισσόμενη προσπάθεια δημιουργίας του νέου μεγάλου ενεργειακού κέντρου στη Βοιωτία.
Κυρίως, όμως, ανέδειξαν μια σειρά ζητημάτων θεσμικού χαρακτήρα, τα οποία αγγίζουν το σύνολο των περιοχών που εκπροσωπήθηκαν. Επισημάνθηκε, με εμφατικό τρόπο, το γεγονός ότι, πέρα από την ελλιπή ή στρεβλή εφαρμογή των νόμων, υπάρχουν συγκεκριμένα νομοθετήματα που αντί να συμβάλλουν στην προστασία του περιβάλλοντος, ευνοούν ή νομιμοποιούν την καταστροφή του. Ως κυρίαρχα ζητήματα αναδείχθηκαν:
1. Η ανάγκη θεσμικής κατοχύρωσης της ενεργού και ουσιαστικής συμμετοχής των πολιτών και των τοπικών κοινωνιών σε όλα τα στάδια της διαδικασίας περιβαλλοντικής αξιολόγησης επενδυτικών σχεδίων. Σε αντίθεση με το σημερινό καθεστώς, που την υποβαθμίζει σε μια διαδικασία έκφρασης γνώμης τυπικού χαρακτήρα, όταν όλα έχουν ήδη κριθεί ή κρίνονται σε επίπεδο υπηρεσιών και υπουργείων και που, σχεδόν ποτέ, δεν λαμβάνεται υπόψη.
2. Η επανεξέταση και αναθεώρηση σημείων του νέου γενικού και ειδικού χωροταξικού σχεδιασμού της χώρας. Ειδικότερα, του ειδικού χωροταξικού πλαισίου για τη βιομηχανία, με την απόσυρση των διατάξεων που επιτρέπουν τη χωροθέτηση εξορυκτικών δραστηριοτήτων και βιομηχανικών εγκαταστάσεων μέσα σε δάση και προστατευόμενες περιοχές.
3. Η ανάγκη αναθεώρησης του απαρχαιωμένου μεταλλευτικού κώδικα, στον οποίο η μεταλλεία θεωρείται a priori δραστηριότητα εθνικής ωφέλειας και προστατεύεται αναλόγως, δεν γίνεται η παραμικρή αναφορά ούτε λαμβάνεται μέριμνα για το περιβάλλον, κατοχυρώνεται ένα ανεξέλεγκτο ιδιοκτησιακό καθεστώς μέσω των οριστικών παραχωρήσεων μεταλλείων, χωρίς να παίρνονται υπόψη ατομικά, κοινωνικά ή περιβαλλοντικά κριτήρια.
4. Η θέσπιση καθεστώτος ειδικής προστασίας των Τόπων Κοινοτικής Σημασίας (Τ.Κ.Σ.) και Ζωνών Ειδικής Προστασίας (Ζ.Ε.Π.) των περιοχών NATURA 2000, ο ορισμός φορέων διαχείρισης και η εκπόνηση των προβλεπόμενων από τη νομοθεσία ειδικών περιβαλλοντικών μελετών
5. Η ανάγκη προστασίας των πηγών υδροληψίας για την παραγωγή πόσιμου νερού μέσα και από την οριοθέτηση των υδατορεμάτων, που πολλές φορές πλήττονται από τις ανεξέλεγκτες βιομηχανικές και εξορυκτικές δραστηριότητες.
6. Η ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων για την ουσιαστική αποκατάσταση των χώρων εξόρυξης, παλαιών και νέων, που εκτός από μια ανάσα στο βαριά τραυματισμένο περιβάλλον, ιδιαίτερα της Φωκίδας, μπορεί να συμβάλλει σημαντικά και στην ενίσχυση της απασχόλησης.

Η κ. Καραβασίλη και τα στελέχη της ειδικής υπηρεσίας επιθεωρητών περιβάλλοντος διαβεβαίωσαν ότι, από πλευράς του ΥΠΕΚΑ, υπάρχει η πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που τέθηκαν. Σε αυτήν την κατεύθυνση, ζήτησαν την υποβολή υπομνημάτων, τόσο για τα γενικά, όσο και για τα ειδικά ζητήματα κάθε περιοχής, κάτι στο οποίο δεσμεύτηκαν οι εκπρόσωποι των κινήσεων πολιτών. Επισημαίνεται, πάντως, ότι δεν υπήρξε ανάληψη της οποιασδήποτε δέσμευσης, πέραν της υπόσχεσης για την πραγματοποίηση συστηματικού ελέγχου τήρησης των περιβαλλοντικών όρων στις εγκαταστάσεις του βιομηχανικού πόλου της Αντίκυρας Βοιωτίας και της αναστολής εφαρμογής του σχεδίου δημιουργίας νέας βιομηχανικής περιοχής στη Ριτσώνα Βοιωτίας.
Σαν καλλιέργεια κλίματος περιορισμένων προσδοκιών μπορεί να εκληφθεί η υπόμνηση, που επαναλήφθηκε πολλές φορές κατά τη διάρκεια της συνάντησης, των υπέρμετρων δυσκολιών της ειδικής υπηρεσίας επιθεωρητών περιβάλλοντος να ανταποκριθεί στο ρόλο της, λόγω του ελάχιστου προσωπικού της και της πολυδιάσπασης των δραστηριοτήτων της, γεγονός που εμποδίζει την τήρηση ενός συστηματικού προγραμματισμού ελέγχων των πλέον επικίνδυνων βιομηχανικών δραστηριοτήτων.
Θετικά αξιολογείται το γεγονός ότι εκφράστηκε η διάθεση για συνέχιση των επαφών υπουργείου και κινήσεων πολιτών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και νέες συναντήσεις στο άμεσο μέλλον, με πιο εξειδικευμένη ατζέντα, ανά περιοχή ή θέμα.

Κίνηση για τη Σωτηρία της Γκιώνας
Κίνηση Ενεργών Πολιτών Λιδωρικίου ενάντια στην καταστροφή της Γκιώνας
Παρατηρητήριο Μεταλλευτικών Δραστηριοτήτων
Πολίτες Φωκίδας για το Περιβάλλον και τον Πολιτισμό
Συμπαράταξη Βοιωτών για το Περιβάλλον