ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ ΤΟΥ ΕΛΚΕΘΕ

ΜΕΡΟΣ A΄

1. Εισαγωγή - Προβληματισμός

Η παρούσα μελέτη εκπονήθηκε για λογαριασμό της «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΉΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ – Η ΑΡΤΕΜΙΣ». Η παρούσα μελέτη δεν έτυχε χρηματοδότησης και αποτελεί ελάχιστη συμβολή των ερευνητών του δημόσιου ερευνητικού κέντρου, του «Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών», στα αγωνιώδη ερωτήματα για το περιβάλλον των τοπικών κοινωνιών, όταν μάλιστα αυτές εκφράζονται από ενώσεις πολιτών όπως αυτή της «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΉΣ ΚΙΝΗΣΗΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ – Η ΑΡΤΕΜΙΣ». Τους ευχαριστούμε που μας διέθεσαν το μικρό σκάφος για την δειγματοληψία στον παράκτιο χώρο.
Το ερώτημα που τέθηκε από τον ενδιαφερόμενο φορέα, την «Οικολογική Κίνηση», ήταν «Υπάρχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον από την μέχρι σήμερα λειτουργία του βιομηχανικού συγκροτήματος της Εταιρείας «Αλουμίνιον της Ελλάδος» και κατά πόσο οι σχεδιαζόμενες νέες εγκατάσταση θα επιδεινώσουν ή όχι την κατάσταση»….

Ανίχνευση και επίπεδα ρύπων στον χερσαίο και παράκτιο χώρο – Συσσώρευση ρύπων στο έδαφος και στα παράκτια ιζήματα


4.1. Η στρατηγική δειγματοληψίας και οι αναλυτικές τεχνικές.
Λαμβάνοντας υπόψη από την μια μεριά το ιστορικό λειτουργίας του βιομηχανικού συγκροτήματος της εταιρείας, της εκπομπής ρύπων από αυτό αλλά και τις φυσικές ιδιαιτερότητες της περιοχής, και από την άλλη τα διαθέσιμα για την δειγματοληψία μέσα έγινε σχεδιασμός δειγματοληψίας εδαφών στις θέσεις που απεικονίζονται στην Εικ. 5, τα στίγματα των οποίων θέσεων φαίνονται στον Πίνακα 1.

Εικ. 5: (Επάνω) Χάρτης που δείχνει τις θέσεις που έγινε δειγματοληψία εδαφών στην ευρύτερη περιοχή των εγκαταστάσεων της εταιρείας «Αλουμίνιον της Ελλάδος». (Κάτω) Λεπτομέρεια του προηγούμενου χάρτη, που δείχνει τα δείγματα εδάφους, που πάρθηκαν ανατολικά των εγκαταστάσεων του βιομηχανικού συγκροτήματος.

Πίνακας 1: Στοιχεία θέσεων δειγματοληψίας εδάφους στην ευρύτερη περιοχή λειτουργίας του βιομηχανικού συγκροτήματος της εταιρείας «Αλουμίνιο της Ελλάδος»



Πίνακας 6: Δείκτες εμπλουτισμού των δειγμάτων εδάφους σε ιχνοστοιχεία
[έγινε κανονικοποίηση των περιεκτικοτήτων ως προς το ζιρκόνιο και χρησιμοποιήθηκε ως δείγμα αναφοράς ο πλέον απομακρυσμένος σταθμός ANT ED-8]




Για να γίνει πιο κατανοητός ο δείκτης εμπλουτισμού δημιουργήθηκε μια κλίμακα διαβάθμισης των τιμών του δείκτη, ως εξής:


Με βάση αυτές τις τέσσερις βαθμίδες έχουν παραχθεί χάρτες για συγκεκριμένα στοιχεία το φθόριο, το θείο, το μόλυβδο που αποτελούν σημαντικούς ρύπους και η προέλευσή τους συσχετίζεται ευθέως με τις δραστηριότητες του βιομηχανικού συγκροτήματος της εταιρείας «ΑτΕ».
Στον αριστερό χάρτη της Εικ. 7 φαίνεται παραστατικά μια επιβάρυνση της ευρύτερης περιοχής με φθόριο και σε μια ακτίνα πλέον των 10 χιλιομέτρων απόστασης από το εργοστάσιο. Επικρατεί ο δείκτης των πολύ ρυπασμένων δειγμάτων. Το φθόριο αποτελεί έναν σοβαρό ρύπο για την περιοχή. Το φθόριο έχει διασκορπιστεί στην περιοχή μέσω της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας των αέριων εκπομπών του βιομηχανικού συγκροτήματος της εταιρείας «ΑτΕ». Το φθόριο έχει επιβαρύνει την περιοχή και πρέπει να εξεταστεί κατά πόσο έχει επηρεάσει την βιολογική αλυσίδα (φυτά ζώα) και αν έχει καταλήξει και στον άνθρωπο. Το φθόριο απειλεί την υγεία του ανθρώπου προκαλώντας σ΄ αυτόν οστεοπόρωση.

Εικ. 7: Χάρτες κατανομής των βαθμίδων του δείκτη εμπλουτισμού για τα στοιχεία φθόριο (χάρτης αριστερά), θείο (μεσαίος χάρτης), μόλυβδο (χάρτης δεξιά), που αποτελούν σημαντικούς ρύπους και η προέλευσή τους συσχετίζεται ευθέως με τις δραστηριότητες του βιομηχανικού συγκροτήματος της εταιρείας «ΑτΕ».
Μικρότερης έκτασης αλλά σημαντικού βαθμού επιβάρυνσης των εδαφών έχουμε και για τις περιεκτικότητες σε θείο, το οποίο επίσης έχει φτάσει στο έδαφος μέσω της ατμόσφαιρας από τις αέριες εκπομπές των βιομηχανικών εγκαταστάσεων της εταιρείας «ΑτΕ». Η χωρική κατανομή του δείκτη επιβάρυνσης φαίνεται στον κεντρικό χάρτη της Εικ. 7.
Μικρότερης έκτασης και μικρότερου βαθμού επιβάρυνσης των εδαφών έχουμε για την περιεκτικότητα αυτών σε μόλυβδο, δεξιός χάρτης της Εικ. 7.